Հսկայի մազերը

Առաջադրանքներ 

  1. Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը, բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։ 

Անհասկանալի բառեր չունեմ

  • Ո՞ր հեքիաթին կամ ստեղծագործության ես նմանեցնում։

Կռնատ աղջիկը

  • Ի՞նչ միտք , գաղափար կարող է արտահայտել այս հեքիաթը։ 

Գաղափարը այն էր որ չի կարելի մարդուն օկտագործել

Հսկայի մազերը

Դպրոցի Հերոսը

Լինում է, չի լինում՝ մի տղա է լինում անունը Տիգրան։ Նա աղքատ է լինում և դպրոցում նրան բոլորը ծաղրում են։ Մի արևոտ օր դպրոցի խոհանոցում հրդեհ է լինում և բռնկվում են նայև դասարաները, բոլորը փաղչում են իսկ այն տղան ում անունը Գագիկ էր որը ամենաշատ էր Տիգրանին ծաղրում, նա վախից ուշագնաց եղավ իսկ Տիգրանը փաղչելու փոխարեն վազեց դպրոց և փրկեց Գագիկին։ Երբ դպրոցը վերանորոքեցին նրան կոչեցին Դպրոցի Հերոս։

Տիգրանի նոր ընկերները

Միդիաս թագավորը

Առաջադրանքներ

  1. Բացատրի՛ր մգեցրած բառերը։ 

շվայտ-Ցոփ կյանք վարող

քարշակ-ավտոմեքենա

կուռ-սեղմ, խիտ, սերտ: Կուռ շարքեր:

2․ Բնութագրի՛ր Միդիաս թագավորին։

Շատ գումար ծաղսող, միամիտ, չի մտածում իր քայլերի մասին։

3․ Ի՞նչ խորհուրդ կտաս Միդիաս թագավորին։ 

Ես նրան խորհուրդ կտայ մտածել իր քայլերի համար և որ երբեմն խնայի իր ունեցածը։

Միդիաս թագավորը

Տիգրան Մեծի տերությունը

Հայկական աշխարհակալության սահմանները: Ք. ա. 95–70 թթ. ընթացքում՝ ընդամենը քառորդ դարում, Տիգրան Մեծը ստեղծեց հզոր մի աշխարհակալություն: Նրա տերության սահմանները և ազդեցության ոլորտները ձգվում էին Եգիպտոսից ու Միջերկրական ծովից մինչև Հնդկաստան, Կովկասյան լեռներից և Կասպից ծովից մինչև Պարսից ծոց և Հնդկական օվկիանոս: Հայոց տերությունը` գերիշխանության ներքո գտնվող երկրներով և քաղաքակաբ ազդեցության ոլորտներով հանդերձ, կազմում էր մի ահռելի տարածք: Այն 10 անգամ ավելի մեծ էր, քան բուն Մեծ Հայքի թագավորությունը:

Հռոմեացի պատմիչների տեղեկությունների համաձայն Տիգրան Մեծի բանակի կազմը հասնում էր 300 հազարի: Դրա մեջ ընդգրկված էին նաև նվաճված երկրների բանակները: Բուն հայկական զորքը կազմում էր շուրջ 120 հազար:

Տիգրան Մեծի հիմնած բնակավայրերը։ Ք. ա. 80-ական թթ. Հայաստանի մայրաքաղաք Արտաշատը հայտնվել էր Տիգրան Մեծի աշխարհակալության հյուսիսում: Մեծ տիրակալը կարող էր նոր մայրաքաղաք հռչակել նվաճված երկրների որևէ խոշոր քաղաք, սակայն դա դեմ էր հայրենապաշտ արքայի սկզբունքներին: Նոր մայրաքաղաք Տիգրանակերտը հիմնվեց մի վայրում, որը և՛ հայոց հողում էր, և՛ համեմատաբար կենտրոնական դիրք էր գրավում տերության մեջ: Դա այն վայրն էր, որտեղ Ք. ա. 95 թ. թագադրվել էր արքայազն Տիգրանը: Փաստորեն, դեռևս պատանդության շրջանում նա մշակել էր աշխարհակալության հասնելու ծրագիր` որոշելով նաև ապագա մայրաքաղաքի տեղը:

Տիգրանակերտում էլ կատարվեց նրա թագադրությունը: Տիգրանակերտ մայրաքաղաքը շրջապատված էր 50 կանգուն, այսինքն 25 մետր բարձրությամբ պարսպով: Ուներ անառիկ միջնաբերդ, պալատ, թատրոն, պարտեզներ, այգիներ և որսատեղիներ: Այն ժամանակի աշխարհի մեծագույն քաղաքներից էր: Հռոմեացի պատմիչի վկայությամբ` հայերը սիրով և արագորեն ծաղկեցրել են նոր մայրաքաղաքը: Եվ դա արել են «հանուն արքայի նկատմամբ տածած սիրո և հարգանքի»:
Հայոց տիրակալը կառուցեց երկրի համար կենսական նշանակություն ունեցող Արքունի պողոտան, որը կապում էր հին մայրաքաղաք Արտաշատը Տիգրանակերտին:

Մայրաքաղաքից բացի` Տիգրան Մեծն իր անունով հիմնադրել է ևս 6 բնակավայր: 2006թ. հայ հնագետները հայտնաբերեցին Արցախի Տիգրանակերտը:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ներկայացրե՛ք Տիգրան Մեծի տերության սահմանները:
Եգիպտոսից ու Միջերգրական ծովից, մինչև Հնդկաստան, Կովկասյան լեռներից և Կասպից ծովից մինչև Պարսից ծոց և Հնդկական օվկիանոս:

  1. Որքան էր Տիգրան Մեծի բանակի թիվը: Դրանից որքանն էր բուն հայկական զորքը:
    300 հազար, հայկական զորքերը 120 հազար։
  2. Համեմատե՛ք հայոց երկու մեծ տիրակալներին` Արգիշտի I-ին և Տիգրան II Մեծին:
    Ինձ համար ամենից հզոր թագավորները եղել են նրանք, որովհետև իրանք այնքան ուժեղ էին, որ իրենց մահից հետո, մարդիկ ինքնասպան էին լինում։
  3. Ե՞րբ և որտե՞ղ կառուցեց Տիգրան Մեծն իր նոր մայրաքաղաքը:
    Նկարագրե՛ք մայրաքաղաք Տիգրանակերտը:
    80-ական թթ․ Տիգրանակերտ մայրաքաղաքը շրջապատված էր 50 կանգուն, այսինքն 25 մետր բարձրությամբ պարսպով: Ուներ անառիկ միջնաբերդ, պալատ, թատրոն, պարտեզներ, այգիներ և որսատեղիներ:

Բալզակը

Ես կարդացի «Բալզակ» գիրքը, այն շատ հետաքրքիր էր, և քանի որ հազվադեպ եմ հետաքրքիր գրքեր գտնում, սա այն դարձրեց իմ կարդացած լավագույն գրքերից մեկը։

Իմ սիրելի մեջբերումները գրքից

 Քնած ժամանակ հաճախ եմ տեսնում մայրիկին: Չեմ հասկանում ինչպես. հերիք է բացեմ աչքերս, նա անհետանում է՝ անտեսելով իմ կանչը: Եվ այդ պատճառով ես սիրում եմ քնել, ու սիրում եմ, երբ մայրիկն ու եղբայրս հետս են: Արթնացա, երբ արդեն լրիվ լուսացել էր: Գլուխս դուրս հանեցի ծածկոցից, և սպիտակ լույսն ինձ կուրացրեց գրեթե այնպես, ինչպես ծննդյանս օրը: Որոշ ժամանակ ոչինչ չէի տեսնում, ու աչքերս ցավում էին լույսից, բայց հիմա ամեն ինչ իր տեղն ընկավ: Հողը սպիտակ ու թաց է դարձել: Չեմ հասկանում՝ ոնց: Երբ պառկում էի քնելու, շուրջբոլորս չոր խոտ էր, իսկ հիմա ամեն ինչ պատվել էր սպիտակով:

…Սկսեցի ավելի հաճախ զբոսնել քաղաքով: Ես գրեթե երբեք նույն տեղում երկու անգամ չեմ գիշերում: Մարդիկ, իհարկե, ինչպես մտածում էի, ոչ միշտ են բարի, բայց ես տեսնում եմ, որ նրանց ներկայությունը կենդանություն է հաղորդում աշխարհին: Չնայած կարծում եմ պատճառն այն է, որ ընկերներ չունեմ, և ուրիշ շներ հետս ընկերություն չեն անում: Միգուցե՝ եթե ես էլ ընկեր ունենայի, իմ օրերն էլ դառնային ավելի պայծառ ու տոնական: Ահա, միայն մի ընկեր ունեի, նրան էլ տարան: Բայց ոչինչ: Ես չեմ նեղվում:

Բալզակի մասին ավելին իմանալու համար

մտնել հղումով

1․Ներկայացրե՛ք Տիգրան Մեծի տերության սահմանները

Տիգրան Մեծի տերության սահմանները և ազդեցության ոլորտները ձգվում էին Եգիպտոսից ու Միջերկրական ծովից մինչև Հնդկաստան, Կովկասյան լեռներից և Կասպից ծովից մինչև Պարսից ծոց և Հնդկական օվկիանոս: 

  1. Որքան էր Տիգրան Մեծի բանակի թիվը: Դրանից որքանն էր բուն հայկական զորքը:

Հռոմեացի պատմիչների տեղեկությունների համաձայն Տիգրան Մեծի բանակի կազմը հասնում էր 300 հազարի: Դրա մեջ ընդգրկված էին նաև նվաճված երկրների բանակները: Բուն հայկական զորքը կազմում էր շուրջ 120 հազար:

  1. Համեմատե՛ք հայոց երկու մեծ տիրակալներին` Արգիշտի I-ին և Տիգրան II Մեծին:

Ըստ իս երկու տիրակալներն էլ շատ հզոր էին։ Թե՛ Արգիշտի 1-ինը, թե՛ Տիգրան Մեծը, հայկական թագավորությունը հասցրել են հզորության գագաթնակետին։ Երկուսն էլ ունեցել են շատ մեծ հաջողություններ։ Եղել են շատ լավ կառավարիչներ և շատ խելացի ղեկավարներ։ Նրանք երկուսն էլ ունեցել են մեծ նվաճումներ։ Արգիշտի 1-ինը խելացի գործելով աքցանի մեջ է վերցրել Բաբելոնիան և գրավել այն։ Տիգրան Մեծը վերամիավորել է Ծոփքը, գրավել է շատ տարածքներ, անգամ թագավորել է այլ երկրներում։

  1. Ե՞րբ և որտե՞ղ կառուցեց Տիգրան Մեծն իր նոր մայրաքաղաքը:
    Նկարագրե՛ք մայրաքաղաք Տիգրանակերտը:

Նոր մայրաքաղաք Տիգրանակերտը հիմնվեց մի վայրում, որը և՛ հայոց հողում էր, և՛ համեմատաբար կենտրոնական դիրք էր գրավում տերության մեջ: Դա այն վայրն էր, որտեղ Ք. ա. 95 թ. թագադրվել էր արքայազն Տիգրանը: Տիգրանակերտ մայրաքաղաքը շրջապատված էր 50 կանգուն, այսինքն 25 մետր բարձրությամբ պարսպով: Ուներ անառիկ միջնաբերդ, պալատ, թատրոն, պարտեզներ, այգիներ և որսատեղիներ: Այն ժամանակի աշխարհի մեծագույն քաղաքներից էր

Հայկական աշխարհակալության ընդլայնումը

  1. Ո՞ր պետությունները միացվեցին Հայոց տերությանը մինչև Փյունիկյան քաղաքների նվաճումը:

Սելևկյան պետությունը

  1. Ինչպե՞ս և ե՞րբ տեղի ունեցավ Սելևկյան պետության անցումը Տիգրան Մեծի իշխանությանը:

Սելևկյան ավագանին և ժողովուրդը որոշեցին իրենց երկիրը փրկել հրավիրելով այլ երկրի թագավորի` իշխելու իրենց: Ընդ որում՝ նրանք քննարկեցին ժամանակի բոլոր հզոր արքաների թեկնածությունը և միաձայն ընտրեցին հայոց արքային: Ք. ա. 84 թ. մայրաքաղաք Անտիոքում Տիգրան Մեծը բազմեց Սելևկյանների գահին և իշխեց այնտեղ 17 տարի: Այն Սելևկյան պետությունը, որ երկար ժամանակ պայքարում էր Հայաստանին գերիշխելու համար, իր խնդրանքով մտավ Հայաստանի տիրապետության տակ:

  1. Սելևկյան պետությունից հետո ո՞ր երկրները միացվեցին Հայոց աշխարհակալ տերությանը:

Կոմմագենեն, Կիլիկիան, Փյունիկիան և Բեյրութը։

  1. Ի՞նչ քաղաքականություն էր վարում Տիգրան Մեծը փյունիկյան քաղաքների նկատմամբ:

Փյունիկյան քաղաքների գրավումից հետո հայոց տիրակալը Ք. ա. 81 թ. դրանց շնորհեց «ազատություններ», այսինքն լայն ինքնավարություն: Այդ քաղաքների թվում էր նաև Բերիթը (Բեյրութ): Ի նշան շնորհակալության քաղաքներն իրենց օրացույցները սկսեցին հաշվել այդ թվականից, որը նշվում էր նաև իրենց քաղաքային դրամների վրա:

  1. Ե՞րբ են Նաբաթեայի թագավորությունը և Հրեաստանն ընդունել Տիգրան Մեծի գերիշխանությունը:

 Ք. ա. 72 թ.

  1. Ի՞նչ հարաբերության մեջ էր Եգիպտոսը Տիգրան Մեծի տերության հետ:

Ինչպես վկայում է հույն պատմիչ Ապպիանոսը, բոլոր երկրները, մինչև Եգիպտոս, ենթարկվեցին Տիգրան Մեծին: Իսկ Եգիպտոսը Հայոց տերության բարեկամ երկրներից էր: Դեռևս Ք. ա. 80 թ. Տիգրան Մեծի օգնությամբ Պտղոմեոս XII-ը Եգիպտոսից դուրս էր մղել նվաճող հռոմեացիներին և հաստատվել հայրական գահին:

  1. Ո՞ր պետությունները միացվեցին Հայոց տերությանը մինչև Փյունիկյան քաղաքների նվաճումը:

Սելևկյան պետությունը

  1. Ինչպե՞ս և ե՞րբ տեղի ունեցավ Սելևկյան պետության անցումը Տիգրան Մեծի իշխանությանը:

Սելևկյան ավագանին և ժողովուրդը որոշեցին իրենց երկիրը փրկել հրավիրելով այլ երկրի թագավորի` իշխելու իրենց: Ընդ որում՝ նրանք քննարկեցին ժամանակի բոլոր հզոր արքաների թեկնածությունը և միաձայն ընտրեցին հայոց արքային: Ք. ա. 84 թ. մայրաքաղաք Անտիոքում Տիգրան Մեծը բազմեց Սելևկյանների գահին և իշխեց այնտեղ 17 տարի: Այն Սելևկյան պետությունը, որ երկար ժամանակ պայքարում էր Հայաստանին գերիշխելու համար, իր խնդրանքով մտավ Հայաստանի տիրապետության տակ:

  1. Սելևկյան պետությունից հետո ո՞ր երկրները միացվեցին Հայոց աշխարհակալ տերությանը:

Կոմմագենեն, Կիլիկիան, Փյունիկիան և Բեյրութը։

  1. Ի՞նչ քաղաքականություն էր վարում Տիգրան Մեծը փյունիկյան քաղաքների նկատմամբ:

Փյունիկյան քաղաքների գրավումից հետո հայոց տիրակալը Ք. ա. 81 թ. դրանց շնորհեց «ազատություններ», այսինքն լայն ինքնավարություն: Այդ քաղաքների թվում էր նաև Բերիթը (Բեյրութ): Ի նշան շնորհակալության քաղաքներն իրենց օրացույցները սկսեցին հաշվել այդ թվականից, որը նշվում էր նաև իրենց քաղաքային դրամների վրա:

  1. Ե՞րբ են Նաբաթեայի թագավորությունը և Հրեաստանն ընդունել Տիգրան Մեծի գերիշխանությունը:

 Ք. ա. 72 թ.

  1. Ի՞նչ հարաբերության մեջ էր Եգիպտոսը Տիգրան Մեծի տերության հետ:

Ինչպես վկայում է հույն պատմիչ Ապպիանոսը, բոլոր երկրները, մինչև Եգիպտոս, ենթարկվեցին Տիգրան Մեծին: Իսկ Եգիպտոսը Հայոց տերության բարեկամ երկրներից էր: Դեռևս Ք. ա. 80 թ. Տիգրան Մեծի օգնությամբ Պտղոմեոս XII-ը Եգիպտոսից դուրս էր մղել նվաճող հռոմեացիներին և հաստատվել հայրական գահին:

Ամփոփիչ աշխատանք

  1. Ի՞նպես է առաջանում կայծակը:Ի՞նչ է որոտը:Կայծակը առաջանում է էլեկտրական պարպումից։ իսկ որոտը այն ձայնն է, որը հետևում է կայծակին։
  2. Ի՞նչ է շանթարգելը, և ինպե՞ս է այն շինությունները պաշտպանում կայծակի հարվածից:Շանթարգելը դա մետաղյա ձող է որով ամրացվում էն շենքերը:
  3. Կայծակի ժամանակ ինչպե՞ս պետք է վարվեք,եթե հայտվել եք բաց տարածքում:Եթե կայծակի ժամանակ հայտնվել էք բաց տարածքում,պետք է հեռու մնալ մետաղյա առարկաներից և ծառերից:Չի կարելի պառկել գետնին,չի կարելի կանգնել նույն տեղում և չի կարելի պախկվել ծառի հետևում
  4. Ո՞ր մարմին է կոչվում հաստատուն մագնիս:
  5. Մագնիսի ո՞ր մասերն են անվանում բևեռներ:
  6. Ի՞նչ է կողմնացույցը, և ինչո՞վ է պայմանավորված նրա աշխատանքը:
  7. Ձեզ հայտնի ո՞ր բնագավառներում են օգտագործվում մագնիսները: Մագնիսների օգտագործմանբնագավառը բավականին շատ է:
  8. .Ե՞րբ է լույսը բեկվում: Ինչո՞վ է լույսի բեկումը տարբերվում անդրադարձումից:Մի թափանցիկ միջավայրից մյուսի մեջ անցնելու ժամանակ լույսը բեկվում է. անկման կետում լույսի ճառագայթը փոխում է իր ուղղությունը։ 
  9. Ի՞նչ է ոսպնյակը: Ոսպնյակ է դա թափանցիկ ապակե մարմին է:
  10. Ո՞ր կետն է կոչվում ոսպնյակի կիզակետ: F կետ:
  11. Ի՞նչ օրենքով է կատարվում լույսի անդրադարձումը։ Հայելային մակերևույթներից լույսն անդրադառնում է զուգահեռ փնջերով՝ հայելային:Խորդուբորդ մակերևույթներից լույսն անդրադառնում է տարբեր ուղղություններով՝ ցրիվ։ 
  12. Նշի՛ր հայելիների տեսակները:Հայլիները լինում երեք տասակի ոռուցիկ,հարթ և գոգնավոր:
  13. Ո՞ր անկյուն է կոչվում անդրադարձման անկյուն։
  14. Ո՞րքան է նորմալ աչքի լավագույն տեսողության հեռավորությունը։ Նորմալ աչքի համամար լավագույն տեսողությունը հառավորության դա 25սմ
  15. Թվարկե՛ք մարդու աչքի մասերը և նշե՛ք դրանց նշանակությունը։ Եղջերաթաղանթ, ծիածանաթաղանթ, բիբ, ակնաբյուրեղ, ակնապատյան, ցանցաթաղանթ, տեսողական նյարդ, ապակենման մարմին:

Vardavar

Vardavar is a Christian tabernacle holiday. According to the church calendar, it is celebrated 14 weeks or 98 days after Easter, on the Sunday between June 28 and August 1. Gregory the Illuminator changed it to the tone of the Transfiguration of Jesus Christ. Vardavar or Transfiguration of Christ is one of the five feasts of the Armenian Apostolic Church.

In many settlements of Armenia, however, according to local tradition, Vardavar is celebrated on other days, from mid-July to early August.

Vardavar is one of the most beloved among traditional Armenian holidays, the most favorite summer holiday. In cities, Vardavar is considered more of a children’s holiday, that’s how children say “to play with water” or “to play with water”, that is, to happily water strangers and passers-by.

2022-ին «Վարդավառ»-ը նշվելու է հուլիսի 24-ին

Vardavar is a pagan holiday of origin, which, according to the views in Armenology, was connected with the worship of goddesses Astghik and Anahit, New Year-Navasard. Since ancient times, in the month of July, after completing the main field work and harvesting the grain, it was customary to organize a great festival, blessing and making sacrifices to the forces patronizing the field. Thus, one of the necessary manifestations of the festival was to carry bundles of spikes and even baskets by the Mehyans, paying tribute to the gods who helped the growth of those spikes, to sacrifice a lamb near the sources of water, in the shrines to pray to the spirits of the waters, honoring the forces that patronize the water that is so necessary for field work.

According to the Christian tradition, on that day, Jesus Christ together with the apostles Peter, James and John ascends the mountain to pray. The apostles fall asleep from heat and fatigue, and light descends on the praying Christ, his face brightens like the sun, and his garment turns white like snow, so that the whole mountain is bathed in light. The apostles wake up from that glow and witness the miracle of the “Transfiguration” and “Transfiguration” of Christ.

Vardavar

Մայրամուտ

Սարն առել վրան ծիրանի մի քող,
Ննջում է կարծես ծաղկե անկողնում,
Անտառն արևի բեկբեկուն մի շող
Ծոցի մեջ պահել ու բաց չի թողնում:

Ժայռի ստվերը գետափին չոքել,
Վիզը երկարել ու ջուր է խմում,
Հովն ամպի թևից մի փետուր պոկել,
Ինքն էլ չգիտի,թե ուր է տանում:

Քարափի վրա շողում է անվերջ
Ոսկե բոցի պես թևը ծիծառի…
Կանգ առ,հողագունդ,քո պտույտի մեջ
Թող մայրամուտը մի քիչ երկարի:

1.Նկարագրիր մայրամուտը:

Մայրամուտը շատ հետաքրքիր գույներ ունի և այն պատված է երջանկությամփ ու ներդաշնակությամփ։

2.Օրվա որ պահն ես սիրում, ինչո՞ւ:

Ես սիրում եմ գիշերը որովհետև ավելի հանգիստ է և լուռ։